کد مطلب:49443 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » قرآن

سفارش اسلام در مورد حفظ آبرو و صيانت از شخصيت مسلمين چيست؟

در يكي از آيات قرآن كريم آمده است: (يا ايها الذين آمنوا اجتنبوا كثيراً من الظن ان بعض الظن اثم و لاتجسسوا و لايغتب بعضكم بعضاً ايحب احدكم ان يأكل لحم اخيه ميتاً فكرهتموه و اتقوا الله ان الله تواب رحيم)
((اي اهل ايمان! از بسياري از گمان ها خود داري كنيد كه بعضي از آن ها پندارهايي غلط و گناه است و در باره يكديگر تجسس و پرس و جو مكنيد و غيبت يكديگر را نكنيد. آيا هيچ يك از شما دوست دارد كه گوشت برادر مرده خود را بخورد؟ (هرگز، چون شما) از اين كار نفرت داريد. پس تقواي خدا پيشه كنيد كه او بسيار توبه پذير و رحيم است.))
در اين آيه با ترتيب جالبي از سه كار زشت نهي شده كه هر يك از آن سه، تقريباً مي توان گفت كه گناهي بزرگ تر از گناه قبلي است.
در مرحله نخست، مسلمانان را نهي مي كند از اين كه به مؤمناني كه تشكيل دهنده اعضاي اصلي جامعه اسلامي هستند، سوء ظن و گمان بد نداشته باشند؛ زيرا اين بد بيني به افراد، منشأ تجاوز به شخصيت ايشان مي شود و در واقع، مسئله حفظ شخصيت اعضاي جامعه را از اين نقطه شروع مي كند كه حتي در دلتان هم به مؤمنان گمان بد نبريد.
در مرحله دوم، پس از مرحله بدگماني، نوبت به مرحله تحقيق در باره لغزشهاي ديگران مي رسد كه از آن نيز در اين آيه نهي شده است. بنا بر اين، علاوه بر پرهيز از گمان بد، پي گير لغزش هاي ديگران هم نبايد بود. كساني در زندگي شخصي خود و در پنهان ممكن است كارهاي نادرستي بكنند، اما وقتي خود آنان پنهان كاري مي كنند، شما تجسس نكنيد كه از عيوبشان آگاه شويد. مرحله سوم، غيبت است كه اگر از عيب كسي آگاه شديد، آن را براي ديگران بازگو نكنيد و ديگران را به وي بد گمان و از عيوب و اسرارش با خبر نسازيد و آبرويش را در جامعه نريزيد.
حكمت كلي اين دستورات در اين است كه هر اندازه كه روابط اعضاي جامعه با هم دوستانه تر و صميمي تر باشد و انس بيش تري با هم داشته باشند، به هم نزديك تر خواهند بود و اهداف زندگي اجتماعي آنان بهتر تحقق پيدا مي كند. پس بايد از آن چه كه سبب بدگماني و بد بيني آنان به هم مي شود و دوستي و صميميت و انس و الفت آنان را تضعيف مي كند، جلوگيري شود.

پاورقي1: حجرات 12

---

اخلاق در قرآن, ج3
آيت الله مصباح يزدي